TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI KONUSU KAPSAMINDAKİ GAYRİMENKULLERİN DEĞERLEMESİ NASIL YAPILIR ?
* 09.02.2007 tarih ve 26429 sayılı resmi gazetede yayımlanan 5578 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanununun 2. maddesinde, en küçük alana sahip ve daha fazla küçülmemesi gereken bölünemez parsel büyüklükleri mutlak tarım arazileri, marjinal tarım arazileri ve özel ürün arazilerinde 2 hektar, dikili tarım arazilerinde 0.5 hektar ve örtü altı tarım yapılan arazilerde 0.3 hektar olarak yeniden belirlenmiş olup, kanunun 8. maddesinin son fıkrasında “bölünemez büyüklükteki tarım arazilerinin mirasa konu olmaları ve üzerlerinde her ne şekilde gerçekleşmiş olursa olsun birlikte mülkiyetin mevcut olması durumunda, bu araziler ifraz edilemez, payları üçüncü şahıslara satılamaz, devredilemez veya rehnedilemez” ifadesi yer almaktadır. Söz konusu kanun kapsamına giren, bölünemez büyüklükteki taşınmazların (hisseli olsun olmasın) değerlemelerinde, taşınmazların tasarruf haklarını (satışını, devrini ya da rehnini ve benzeri gibi) engelleyen bir husus olup olmadığı tapu sicil müdürlükleri nezdinde araştırılacak ve raporda bu husus belirtilecek, kredi konusu müşteri bölünemez büyüklükteki taşınmazın tam mülkiyetine sahip ise raporda değer verilecek, kredi konusu müşterinin hissesi için değerleme raporu düzenlenmiş ise ;
“Ancak, birlikte mülkiyet olarak tasarruf edilen bölünemez büyüklükteki tarım arazilerinde, paydaşların veya iştirakçilerin tamamının birlikte katılımıyla hisselerini üçüncü bir kişiye satmaları, devir etmeleri veya tarım arazisinin tümünü rehin etmelerinde bir sakınca bulunmamaktadır. ”İbaresi gereği raporun sonuç bölümünde; “Taşınmaz, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında olup bölünmez büyüklükte olması sebebi ile müşterinin hissesi için satış ve teminat kabiliyeti bulunmamaktadır. Değer, taşınmazın tam hissesi için bilgi amaçlı olarak verilmiş olup, ancak hissedarların tamamının birlikte katılımı ile hisselerini 3. Kişiye satmaları ya da rehin etmeleri şartının sağlanması halinde geçerli olabilecektir.” ifadesine yer verilecektir.
Bölünemez büyüklüğün üzerinde olup söz konusu kanun kapsamında olan taşınmazlar için raporda değer takdir edilecektir.
